Nie mogę zajść w kolejną ciążę! Czy przyczyną może być niepłodność wtórna?

„Dlaczego nie mogę zajść w kolejną ciążę?” To pytanie zadaje sobie tysiące matek, które mimo urodzenia dziecka i chęci zajścia powtórnie w ciążę nie mogą tego zrobić.

Wydawać by się mogło, że skoro pierwsze dziecko pojawiło się na świecie bez większych zabiegów, to i zadbanie o rodzeństwo nie będzie wyzwaniem. A jednak zdarza się, że jest… Emocje, które towarzyszą staraniom są w zasadzie takie same jak wtedy, kiedy kobieta stara się o pierwszą ciążę. Już kilkukrotnie prowadziłam sesje coachingowe z matkami, które bardzo chcą urodzić kolejne dziecko.

Oczywiście poza zadbaniem o emocje, potrzebna jest odpowiednia diagnostyka medyczna. Niepłodność wtórna ma kilka przyczyn. Ważne jest ich odpowiednie rozeznanie i leczenie.

Zapraszam na wywiad z dr Mariuszem Wójtowiczem z City Clinic Warszawie – wybitnym ginekologiem-położnikiem, który przybliży temat niepłodności wtórnej.

Co to jest niepłodność wtórna? Kiedy możemy użyć tego terminu?
O niepłodności wtórnej mówimy wtedy, kiedy kobieta posiadająca już potomstwo, nie może po raz kolejny zajść w ciążę.

Jak często występuje niepłodność wtórna?
Niepłodność wtórna jest dość częstym zjawiskiem. Występuje średnio u co 15 pacjentki, która już jest matką.

Jakie są przyczyny niepłodności wtórnej?
Przyczyny niepłodności wtórnej są różne. Najważniejsze i najczęściej występujące to przyczyny anatomiczne, zmiany endokrynologiczne, stany zapalne, problemy genetyczne czy

problemy immunologiczne.

Problemy anatomiczne mogą być spowodowane przebytymi stanami zapalnymi po ostatniej ciąży. Mogą być to stany zapalne w obrębie miednicy małej, stan zapalny przydatków, przymacicz bądź błony śluzowej macicy.

Inne problemy anatomiczne to również polipy w macicy. Może być to mięśniak, który powstał po ciąży i urósł, przez co wchodzi do jamy macicy. Mogą to być duże mięśniaki, które pojawiły się w tym czasie. Jeśli kobieta nie miała badań ginekologicznych to może po prostu o tym nie wiedzieć. Przyczyny anatomiczne to również mogą to być torbiele i zmiany w jajnikach. To cała masa rzeczy, które są również często przyczyną niepłodności pierwotnej.

Przyczyną niepłodności wtórej mogą być przebyte operacje, łącznie z rozwiązaniem ciąży poprzez cięcie cesarskie i spowodowanie jakiś anomalii, która przeszkadza w zajściu w ciążę. Mogą to też być przebyte zabiegi w obrębie szyjki i jamy macicy, mogące doprowadzić do zmian zarostowych.

Problemy endokrynologiczne są związane z nieprawidłową regulacją hormonalną, zaburzeniami owulacji, z zaburzeniami cyklu spowodowanymi problemami z tarczycą, trzustką, przysadką mózgową. To są takie rzeczy, które bywają przyczyną niepłodności pierwotnej, ale i tu mogą być również przyczyną niemożności zajścia w kolejną ciążę.

Przyczyny bakteryjne. Stany zapalne w obrębie szyjki macicy utrudnią zajście w kolejną ciążę. Są to zakażenia: mycoplazma, ureaplazma, infekcje bakteryjne, chlamydia.

Problemy genetyczne. Nie zawsze ujawniają się w pierwszej ciążęy. Są to najczęściej trombofilie, będące często przyczyną utraty ciąży i także utrudniają zajście w ciążę. Przy pierwszej ciąży nie dają o sobie znać, natomiast dopiero przy kolejnej – utrudniają zajście w ciążę.

Problemy immunologiczne. Mogą również powstać w okresie po urodzeniu dziecka.

To są takie podstawowe rzeczy, które mogą powodować niepłodność wtórną.

Konflikt serologiczny też oczywiście wchodzi w skład przyczyn niepłodności, ale większym problemem może być utrzymanie ciąży, a nie samo zajście w nią. Konflikt jest teraz sprawą rzadką, bardzo pilnowane jest podawanie globulin po porodzie, niestety dostępność ich jest ograniczona i profilaktyka w czasie w trakcie ciąży nie jest praktycznie stosowana.

Kiedy należy udać na badania i diagnostykę?
Myślę, że tak jak w przypadku niepłodności pierwotnej. Na badania należy się udać po roku współżycia bez zabezpieczeń, kiedy możemy podejrzewać, że mamy jakiś problem. To nie zawsze będzie prawda, ale jest to taki start diagnostyki. Czas żeby podjąć jakieś działania i udać się na pierwszą wizytę lekarską.

Jakie badania należy wykonać? Cóż, myślę że lekarz powinien przede wszystkim sugerować się wywiadem z pacjentem. Zebrać informacje, co działo się w czasie od pierwszego porodu, ja wyglądało zajście w pierwszą ciążę- to dane będą limitował zakres badań.

Badania w zależności od wywiadu będą dotyczyły podejrzewanych przyczyn niepłodności wtórnej i będą to badania: bakteriologiczne, immunologiczne, endokrynologiczne, genetyczne i badania samej anatomii kobiecej.

To co zostało powiedziane o problemie niepłodności wtórnej dotyczy kobiet. Natomiast do tej ciąży będzie potrzebna para.

W związku z tym, że czas płynie i czasami może mieć to wpływ na różne kłopoty czy problemy które ma mężczyzna. Upływ czasu może mieć wpływ na stan nasienia. W tym przypadku diagnostyka będzie nie tyle prosta, co wiadomo będzie od czego zacząć- czyli badania ogólnego nasienia. Po minimum 2 dniach od wytrysku, w stanie ogólnego, dobrego zdrowia pacjenta, czyli tak jak zwykle powinno być wykonywane badanie nasienia. Dalsze działania można podejmować dopiero po uzyskaniu wyników. Jeśli wynik nie będzie prawidłowy, to nastąpi dalsza diagnostyka, która będzie zależała od tego, jakie nieprawidłowości wykryto w badaniu.

Jakie badania należy wykonać, żeby zdiagnozować niepłodność wtórną? Czy można przygotować się do wizyty u lekarza wykonując wcześniej badania?
Najlepiej, żeby badania zalecił lekarz. A to, jakie zaleci będzie zależało od przeprowadzonego badania ginekologicznego i rozmowy diagnostycznej z pacjentką.

Rozmawiała Kinga Biernacka z zespołu City Clinic.